Ls. Đỗ Thái Nhiên: Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung ‘bất phân thắng bại’
Chiến tranh thương mại Mỹ -Trung hiện nặng tính cân đo liều lượng, thách đấu, thăm dò cân não, mặc cả lợi nhuận và có thể xảy ra một số đụng độ thương mại nhưng không thể có bên thắng bên thua rõ rệt.
Theo BBC 06/04/2018, Tổng thống Donald Trump vừa yêu cầu giới chức Mỹ xem xét thêm một khoản thuế trị giá 100 tỷ USD nữa đánh vào hàng hóa Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nước đang leo thang.
Khoản thuế này bổ sung vào khoản thuế trị giá 50 tỷ đôla Mỹ đã đề xuất trước đó, đánh vào hàng trăm mặt hàng Trung Quốc nhập khẩu.
Hoa Kỳ sẽ chung sống với Trung Quốc ‘40 năm nữa’
TQ đã vượt Mỹ về siêu máy tính
Có phải Trung Quốc đang làm mất việc của người Mỹ?
Khi ‘Trung Hoa mộng’ gặp ‘Nước Mỹ vĩ đại’
Vẫn theo BBC, Washington đưa ra danh sách khoảng 1300 sản phẩm Trung Quốc sẽ bị đánh thêm 25% thuế.
Đầu năm nay, Mỹ đã thông báo sẽ áp thuế nhập khẩu đối với nhôm và thép, bao gồm hàng của Trung Quốc.
Nhà Trắng cho hay việc áp thuế mới nhất là phản ứng trước hành động vi phạm sở hữu trí tuệ của Trung Quốc, ví dụ như việc gây áp lực buộc các công ty Mỹ phải chia sẻ công nghệ với các công ty Trung Quốc.
”Trung Quốc đáp trả nhanh chóng bằng đề xuất đánh thuế trả đũa 106 sản phẩm chủ chốt của Hoa Kỳ, bao gồm đậu nành, các bộ phận máy bay và nước cam. Mục đích của Trung Quốc là nhằm vào các ngành quan trọng về mặt chính trị ở Mỹ, như nông nghiệp.”
Nếu tình hình không có gì thay đổi, vài tháng nữa, “quan thuế chiến tranh thương mại” của đôi bên mới có hiệu lực pháp lý. Nói cách khác, viên đạn từ khi ra khỏi nòng súng cho tới khi đạt mục tiêu phải chờ tới vài tháng. Hẳn nhiên vài tháng sau, những viên đạn kia có thể bị gió thổi đi hướng khác.
Chiến tranh thương mại Mỹ Trung nặng tính cân đo liều lượng, tính thách đấu, tính thăm dò cân não, tính mặc cả lợi nhuận.
Vạn bất đắc dĩ, trong trận chiến này có thể xảy ra một số đụng độ nhưng không thể có bên thắng bên thua.
Trung Quốc nói Mỹ ‘đạo đức giả’
Trump ngăn Trung Quốc mua một công ty Mỹ
Mỹ-Trung ký thỏa thuận thương mại
Trung Quốc dứt khoát ganh đua
Những thách đấu trong chiến tranh thương mãi Mỹ Trung bắt nguồn từ ba tình huống:
Tình huống một: Năm 2017 Trung Quốc mua hàng của Mỹ với doanh số 130 tỷ USD. Đối lại Mỹ đã chi ra 500 tỷ USD để mua hàng của Trung Quốc. Thương mãi của Mỹ bị thâm thụt 370 tỷ USD.
Tình huống hai: Trung Quốc đã đánh cắp sở hữu trí tuệ của Mỹ trị giá 300 tỷ USD theo Twitter của tổng thống Trump ngày 4/4/2018 .
Tình huống ba: Trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 13 công bố năm 2016, Trung Quốc tuyên bố tầm nhìn của nước này là trở thành một ‘quốc gia của những sáng chế’ năm 2020, đi đầu trong lĩnh vực sáng chế quốc tế năm 2030, và thành siêu cường thế giới về khoa học và sáng chế công nghệ năm 2050.
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESBa tình huống kể trên đã biến Hoa Kỳ trở thành nạn nhân của thương mại không công bằng, điều làm cho Hoa Kỳ đặc biệt quan ngại là sự thể rằng Trung Quốc đã và sẽ vận dụng tình huống hai để đạt được lợi tối đa trong tình huống ba.
Nhận thức về chiến tranh thương mại Mỹ Trung chính là công việc xác định và lượng giá các nguyên nhân đẩy Mỹ – Trung tiến đến bên bờ vực của chiến tranh thương mại.
Câu hỏi kế tiếp là có hay không nhu cầu nào hối thúc Mỹ Trung bắt tay vào nỗ lực hoá giải chiến tranh thương mại giữa đôi bên?
Bằng cách nào cuộc chiến này sẽ được hoá giải?
Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGESVũ điệu tango và đồng lương còn chênh lệch
Trong mậu dịch thế giới có vô số cặp tango. Trong đó, Mỹ Trung là cặp quan trọng hàng đầu, thiếu đi một trong hai người, bản tango lập tức tan vỡ.
Ông Jeffery Becker, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của công ty Jennison Asiciates ở New York nhận định:
“Mậu dịchgiữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã tăng đáng kể trong thập kỷ qua và mức độ phụ thuộc lẫn nhau về hoạt động kinh tế giữa hai nước rất sâu sắc, sâu sắc hơn nhiều so với các con số thực tế về thương mại.”
Thương mại chỉ hết bất công chừng nào hàng hóa của các quốc gia, giàu cũng như nghèo, lớn cũng như nhỏ, được giao lưu dễ dàng, điều hòa và ổn định.
Muốn vậy, hàng hóa sản xuất từ nhiều quốc gia khác nhau cần có giá cả tương đồng, có chi phí sản xuất tương đồng tức là có lương thợ tương đồng.
Như thế, câu chuyện giá cả hàng hóa tương đồng đã chuyển thành câu chuyện nâng cao đời sống của giới thợ thuyền: người thợ phải được đối xử công bằng.
Trump ngăn Trung Quốc mua một công ty Mỹ
Mỹ-Trung ký thỏa thuận thương mại
Mỹ điều tra thép TQ ‘đội lốt Việt Nam’
Những điều trình bày ở trên đã giải thích lý do tại sao ngày nay mỗi lần thảo luận về các hiệp định kinh-tế- thương mại -công-bằng thế giới tiến bộ bao giờ cũng đặt vấn đề quyền lợi của người thợ, đặc biệt là quyền tự do thành lập nghiệp đoàn và gia nhập nghiệp đoàn, quyền tự do đình công, tự do lập hội, hội họp và hàng loạt quyền an sinh xã hội khác.
Công nhân cần được sống như một con người có đủ quyền lợi.
Nhân quyền trong không gian kinh tế công bằng không còn bị bó hẹp trong ý niệm đạo đức “thương người như thể thương ta”.
Nhân quyền thế kỷ 21 trở thành cách để xây dựng, điều hành và phát triển guồng máy kinh tế công bằng.
Công bằng hàm chứa thịnh vượng trong hòa bình.
Tính phụ thuộc lẫn nhau của cặp tango Mỹ-Trung đã hiện rõ trong sinh hoạt của xã hội quốc tế: đôi bên không thể tiêu diệt nhau.
Phương pháp hoá giải chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đã được tìm thấy trong kết cấu khắng khít giữa nhân quyền và thương mãi công bằng.
Vấn đề còn lại là đôi bên Mỹ -Trung hãy ngồi vào bàn đàm phán bằng tất cả tỉnh táo và khôn ngoan, cùng nhau xây dựng một hiệp ước thương mại công bằng trên căn bản nhân quyền.
Đó là nhân quyền cho giới thợ và nhân quyền cho toàn xã hội.
Có thể xem cuộc thương thảo Mỹ-Trung trong giải trừ chiến tranh thương mại chẳng khác nào một chuyến tàu đi tìm thương mại công bằng ở ngoài biển khơi.
Hải bàn mà con tàu này mang theo chính là nội dung của các hiệp định TPP, CPTPP, EVFTA.